Τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης της Περιφέρειας Ηπείρου με τους Αναγκαστικούς Συνδέσμους των τεσσάρων Διαχειριστικών Ενοτήτων της Περιφέρειας για το έργο «Εγκατάσταση Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων (Α.Σ.Α.) Περιφέρειας Ηπείρου» αποφάσισε κατά πλειοψηφία η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Χωρικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης στη σημερινή συνεδρίασή της.
Της διαδικασίας απείχαν οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης με το αίτημα της παραπομπής του θέματος, προς συζήτηση, στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Ιωαννίνων κ. Τατιάνα Καλογιάννη υπογράμμισε πως η διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους αρμόδιους φορείς για το συγκεκριμένο θέμα ήταν ευρεία, πολύμηνη και συνεχόμενη, ώστε να μην υπάρχει άλλο χρονικό περιθώριο καθυστέρησης. «Η αντιπολίτευση είναι συνηθισμένη να λιγοψυχεί. Είστε υπεύθυνοι και υπόλογοι για τις πράξεις σας», σημείωσε.
Στην αποχώρηση των συμβούλων της αντιπολίτευσης από τη συνεδρίαση, αναφέρθηκε και ο Περιφερειάρχης κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, λέγοντας μεταξύ άλλων τα εξής:
«Ενώ έχουν τελειώσει όλα, ενώ οι, καθ΄ ύλην αρμόδιοι, δήμοι μέσω των ΦΟΣΔΑ έχουν δώσει εντολή να προχωρήσουμε τις διαδικασίες, δυστυχώς οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης φρόντισαν να φύγουν για να μη πάρουν θέση σε αυτό το θέμα, βρίσκοντας την εύκολη δικαιολογία ότι θέλουν αυτό να συζητηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Έχει υπογραφεί προγραμματική σύμβαση με τους ΦΟΣΔΑ, έχουν δώσει το δικαίωμα στην Περιφέρεια και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι, για την ανάπτυξη του τόπου, να προχωρήσουμε το θέμα. Θα προχωρήσουμε και χωρίς την παρουσία τους».
Στην εισήγησή της η πρόεδρος της Επιτροπής, κ. Τατιάνα Καλογιάννη ανέφερε τα εξής:
Η Περιφερειακή Αρχή της Ηπείρου, συμμορφούμενη με:
- Την Κοινοτική και Εθνική Περιβαλλοντική Νομοθεσία,
- Τον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Ηπείρου,
- Την νέα οδηγία πλαίσιο 2008/99/ΕΚ, όπως αυτή ενσωματώθηκε πρόσφατα με το Ν. 4042/2012 στο εθνικό δίκαιο,
επιδιώκοντας να καλύψει:
- Τις πασίδηλες ανάγκες για δραστική επίλυση των συσσωρευμένων προβλημάτων που προέκυψαν από την έλλειψη συντονισμένου και τεχνικά τεκμηριωμένου σχεδιασμού και έργων στον τομέα της διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων
και τέλος:
- και σε πλήρη συνεργασία τόσο με τους Δήμους όσο και με τους ΦΟΔΣΑ της Περιφέρειας,
υλοποιεί, ήδη, έργα σημαντικής σπουδαιότητας στον τομέα της Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων, όπως αποκατάσταση ΧΑΔΑ, κατασκευή ΣΜΑ, ομαλή λειτουργία των ΧΥΤΑ.
Καθοριστικό ρόλο για την επίτευξη της ολοκληρωμένης διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων, θα διαδραματίσει και η σκοπούμενη κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων.
Συνοπτικά και σχετικά είναι απαραίτητο, για μία ακόμη φορά, να επαναδιατυπωθούν τα παρακάτω:
1.Ανάγκη κατασκευής και λειτουργίας της Μονάδας:
Η κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας θα:
a.Αποτρέψει την επιβολή προστίμων από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς τους Δήμους για μη συμμόρφωση με την οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα του 2008, αφού δεν θα επιτυγχάνονται οι συμφωνημένοι στόχοι ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών ή/και ενέργειας.
b.Αποτρέψει την επιβολή του ειδικού τέλους ταφής προς στο Πράσινο Ταμείο, το οποίο μαζί με την ταυτόχρονη καταβολή του κόστους ταφής, θα προκαλέσει δυσβάσταχτες οικονομικές υποχρεώσεις στους Δήμους και εν τέλει στους ηπειρώτες πολίτες.
c.Διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην παντελή εξάλειψη του φαινομένου της ύπαρξης και λειτουργίας των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων.
2.Η κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας είναι εφικτή και επιβεβλημένη σήμερα διότι:
a.Η Περιφέρειά μας, έχει κατορθώσει να οργανώσει και να διαθέτει κάθε προκαταρκτική μελέτη και περιβαλλοντική αδειοδότηση, ώστε να προχωρήσει απρόσκοπτα η κατασκευή του έργου.
b.Η αναβολή για μελλοντικό χρόνο θα επιβαρύνει οικονομικά, αποκλειστικά και μόνο τους Δήμους.
c.Καλύπτονται όλες οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις χρηματοδότησης έργων μέσω Σύμπραξης Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα.
3.Πλεονεκτήματα ένταξης του έργου στο χρηματοδοτικό πλαίσιο ΣΔΙΤ.
a.Ουσιαστική κατάργηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
b.Αποκλεισμός των έργων (σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας και διαχείρισης των κοινοτικών πόρων) που παράγουν έσοδα (αφού τα τελικά προϊόντα από ανάκτηση ή η ενέργεια έχουν αξία μεταπώλησης), από τα εξ’ ολοκλήρου (100% του κόστους) συγχρηματοδοτούμενα από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δηλ. ΕΣΠΑ).
c.Ταυτόχρονη σύνδεση της κατασκευής με τη λειτουργία, αφού με την ίδια σύμβαση θα αναλαμβάνονται και τα δύο με προκαθορισμένους όρους από τον ίδιο ανάδοχο.
d.Ταχεία αποπεράτωση του έργου της κατασκευής και αυτονόητης τήρησης του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης του έργου, αφού η εκκίνηση εσόδων για τον ανάδοχο πραγματοποιείται μετά την παράδοση του έργου σε λειτουργία.
e.Το Δημόσιο (Περιφέρεια & ΦΟΔΣΑ) δεν προμηθεύεται απλώς υποδομές και εξοπλισμό αλλά ολοκληρωμένες υπηρεσίες. Η σύνδεση της αμοιβής του Αναδόχου με την επίτευξη μετρήσιμων στόχων και με το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών διαμορφώνουν τα κατάλληλα κίνητρα, διασφαλίζοντας έτσι την ομαλή λειτουργικότητα του συστήματος σε βάθος χρόνου.
f.Οι υπερβάσεις κόστους και οι ζημίες, που ενδεχομένως προκύψουν κατά τη διάρκεια της σύμβασης, βαρύνουν πλήρως τον Ιδιώτη Ανάδοχο και όχι το Δημόσιο
g.Οι απαιτούμενες επενδύσεις για την υλοποίηση του έργου διαχείρισης απορριμμάτων με ΣΔΙΤ υλοποιούνται με συνδυασμό Κοινοτικών και Ιδιωτικών Πόρων.
4.Κόστος για τον πολίτη:
a.Η παράταση του σημερινού καθεστώτος ταφής των απορριμμάτων χωρίς επεξεργασία προκαλεί για τον πολίτη κόστος που εκτιμάται ως ακολούθως:
- Τέλος ταφής σήμερα (ενδεικτικό): 20€/tn
- Τέλος ταφής ανεπεξέργαστων απορριμμάτων
υπέρ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ (νόμος 4042/2012)
από 01.01.2014: 35€/tn
από 01.01.2019 (κλιμακωτά ανά έτος): 60€/tn
Συνεπώς, συνολικό κόστος ταφής μη επεξεργασμένων απορριμμάτων:
από 01.01.14: 55€/tn
από 01.01.19: 80€/tn
b.Η κατασκευή και λειτουργία του Εργοστασίου θα προκαλέσει κόστος για τον πολίτη, που θα τιμολογείται ως «τέλος εισόδου – gate fee», και θα διαμορφωθεί από τον ανάδοχο αφού συνυπολογιστούν δύο παράγοντες:
a.Το ποσοστό χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ (διεκδίκηση από πλευράς Περιφέρειας για μεγαλύτερη από 40% συγχρηματοδότηση).
b.Η τεχνολογική μέθοδος επεξεργασίας που θα επιλεχθεί (πχ υπολειμματικότητα, παραγωγή ενέργειας, κλπ).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1.Σήμερα, έχουν, ήδη, υπαχθεί στο Ν.3389/2005 (περί Σύμπραξης Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα) παρ’ ότι υστερούν σε θέματα αδειοδοτήσεων ή πληρότητας τεχνικών φακέλων, τα έργα επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων για τις περιοχές: Αττική, Δυτική Μακεδονία, Σέρρες, Αχαΐα, Αιτωλοακαρνανία, Ηλεία, Πελοπόννησο και Κέρκυρα, αφού έχουν ήδη εξασφαλίσει την καθοριστική για την οικονομικότητα των προτάσεων θετική άποψη των αντίστοιχων Φορέων Διαχείρισης Απορριμμάτων
2.Η Περιφέρειά μας, παρ’ όλο που έχει πλήρως ώριμο τεχνικά το έργο της Μονάδας επιδεικνύει ολιγωρία ως προς την ολοκλήρωση και κατάθεση του φακέλου διεκδίκησης της χρηματοδότησης και προώθησης της κατασκευής και λειτουργίας του έργου, λόγω της καθυστέρησης λήψης απόφασης των Δ.Σ. των ΦΟΔΣΑ.
3.Τα διατιθέμενα κονδύλια είναι περιορισμένα και «Οι καιροί ου μενετοί». Πρέπει να αδράξουμε τις ευκαιρίες, ώστε να μη χάνεται χρόνος.
Τέλος, είμαστε αναγκασμένοι να τονίσουμε τα παρακάτω:
- Οι Δημοτικές αρχές πρέπει επιτέλους να αντιληφθούν ότι αποτελούν μέρος του προβλήματος, σαν παραγωγοί απορριμμάτων, και δεν δικαιούνται να μη συμμετέχουν με θετική αντίληψη στη λύση του.
- Η κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας αποτελεί μία σωστή, τίμια και συμφέρουσα προς την κοινωνία εξέλιξη.
- Οι απλοί πολίτες πρέπει και γι’ αυτό το θέμα να αποκλείσουν την κινδυνολογία και την κάθε άμετρη ψευδολογία. Η Περιφερειακή Αρχή παρέχει συνεχώς ορθή και επιστημονική ενημέρωση για κάθε θέμα που αφορά το κοινό καλό.
- Το έργο της Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων είναι ένας αναγκαίος σταθμός.
Η Αειφόρα Διαχείριση Απορριμμάτων είναι ο στόχος της Περιφερειακής Αρχής. Με συνέπεια θα συνεχίζει: να προγραμματίζει και να υλοποιεί έργα που να εκμηδενίζουν τις υστερήσεις από τα διεθνώς ισχύοντα, και να εξυπηρετεί τη δημόσια υγεία και μία αξιοβίωτη καθημερινότητα».